Yorgunluğun Sürüş Güvenliğine Etkisi

[admin]

Son 50 yılda meydana gelen trafik kazalarında orta ölçekli bir kentin tüm insanları kadar sayıda vatandaşımızı trafik kazalarında yitirdik. Bilançosu bu kadar büyük olan trafik kazalarına “Dur” demek ve trafik güvenliğiyle ilgili “bireysel ve toplumsal duyarlılık ve bilinç yaratmak” amacıyla Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu’nca 2004 yılının “Trafik Yılı” olarak ilan edilmesi kararlaştırılarak, Başbakanlığa sunulmuş ve uygun görülmesi üzerine, 2004 “Trafik Yılı” olarak ilan edilmiştir.

2004 Trafik Yılı etkinliklerinin temel hedefi, trafik güvenliği konusunda kararlı önlemlerin alınması, uyarıcı ve eğitici materyallerin yurt çapında görsel ve işitsel medyadan yararlanılarak tüm yol kullanıcılara ulaştırılması, kamuoyunun ilgisinin aktif tutulması, bireysel ve toplumsal duyarlılığın etkin kılınarak ortak bir trafik güvenliği bilinci oluşturulmasıdır.

2004 yılında düzenlenecek kampanyaların ana sloganı “TRAFİKTE ÖNCE SİZ ÖRNEK OLUN, DİĞERLERİNİN DEĞİŞTİĞİNİ GÖRECEKSİNİZ” olarak belirlenmiştir. Bu slogan belirlenirken özellikle genç sürücülerin; “önce diğerleri kurallara uysun, ben zaten hazırım!” anlayışını değiştirmek hedef alınmıştır. Böylece karayolu trafik güvenliğinde “Bireysel sorumluluk ve duyarlılık olmadan toplumsal duyarlılığa ulaşılamayacağı” anlatılmaya çalışılmıştır.

İletişim kampanyalarının finansmanı tamamen özel sektör kuruluşlarınca karşılanmaktadır. Trafik Yılı kampanyalarına; BP Türkiye, Renault, Fiat, Ülker, Continental firmalarınca destek verilmekte, afiş, broşür vb. yayınların taşıma ve dağıtım işleri ise Yurtiçi Kargo tarafından yapılmaktadır.

2004 Trafik Yılı etkinlikleri kapsamında düzenlenen kampanyalarda yol kullanıcıların bilgilendirilmesi gereken konular seçilmektedir.

3. kampanya olarak Fiat’ın katkılarıyla “Yorgunluğun Sürüş Güvenliğine Etkisi” konusunun işlendiği iletişim kampanyası başlatılmıştır. 09-30 Temmuz 2004 tarihleri arasında gerçekleştirilecek kampanyanın hedef kitlesi özel otomobil sürücüleri ve yolcuları olarak belirlenmiştir.

Finansmanının tamamı FIAT firmasınca üstlenilmiş olan kampanya “Yorulduğunuzda kısa bir mola hayat kurtarabilir” sloganıyla düzenlenmektedir.

Kaza istatistik verilerinin incelemesinde; ülkemizde özellikle otomobil kullanıcılarının tatil aylarında karıştığı kazaların “yoldan çıkma, devrilme, karşılıklı çarpışma, sabit cisme çarpma” şeklinde meydana geldiği anlaşılmaktadır. Bu kazaların oluş sebeplerinin ise daha çok, uzun süreli ve yeterince dinlenmeden seyahate devam eden sürücülerin “Yorgunluk ve Uykusuzluk” nedenleriyle trafiğe yeterince odaklanamaması, algı ve reflekslerindeki yavaşlamadan olduğu tespit edilmiştir.

Yapılan araştırmalar, göz kapaklarının istem dışı kapanması, öndeki araçla aradaki mesafenin kapandığını fark etmekte gecikme, aracı 2 çizgi arasında tutmakta zorlanma, virajlarda aracı istem dışı sağa sola kaydırmaya başlama, reflekslerde gecikme hissetme, el, ayak ve göz koordinasyonunda yavaşlama hissetme, sıklıkla hatalı karar ve tahminler yapmaya başlama, bel ve omurgada ağrı başlaması, aracın içindeki havayı değiştirmek ve oksijen almak için cam açma gereği hissetme ve gözlerin güneş veya far ışığıyla karşılaştığında olağanüstü şekilde kamaşmasının “yorgunluk” belirtileri olduğunu göstermektedir.

Bu gibi yorgunluk ve uykusuzluk belirtilerine karşı yapılması gereken hemen bir mola vermek ve dinlenmektir. Yorgun ve uykusuz araç kullanmak tıpkı alkol ve uyuşturucu gibi, sürücülük performansını olumsuz etkiler ve ciddi trafik kazalarına neden olur.

İşte bu sebeple, sürücülerin uykusuzluk ve yorgunluk düzeyi ile kazaya karışma oranı arasında doğrudan ilişki bulunduğundan, “yorgunluk” konusunda bir kampanyanın gerekli olduğu sonucuna varılmış; Genel Müdürlüğümüz, FIAT firmasıyla birlikte, Temmuz 2004 kampanyasının hedef kitlesinin özel otomobil sürücüleri ve konusunun ise yorgunluk olması gerektiğine karar vermiştir.

Bu kampanya ile sürücülere,

¾ Uzun yola çıkmadan önce iyice dinlenip uykunuzu alın,

¾ Gece saat 24:00 ile sabah saat 06:00 arası mümkün olduğunca araç kullanmayın,

¾ Uyku getirici ve uyuşturucu etkisi olan ilaç tedavisi süresince araç kullanmayın,

¾ Yola çıkmadan önce asla çok ve ağır yemek yemeyin,

¾ Günde ortalama 8-9 saatten fazla araç kullanmayın,

¾ Uzun süreli araç kullanırken her 100-150 km.’de bir düzenli aralıklarla 10 dakikalık dinlenme molası verin,

¾ Unutmayın, sürekli oturmak kan dolaşımını yavaşlatacağından uyku ve dalgınlığa neden olur, uyarılarında bulunulmaktadır.

Kampanya süresince; afiş, broşür, el ilanı, basın ilanları, bilbord gibi materyaller ve Televizyon spotlarıyla hedef kitleye ulaşılacaktır. Aynı zamanda trafik ekiplerimizce Yorgunluğa yönelik denetimler gerçekleştirilerek, kampanyanın daha çok yol kullanıcıya ulaşması sağlanmaya çalışılacaktır.

Abdullah BOLCU
1.Sınıf Emniyet Müdürü,Trafik Hizmetleri Başkanı, Emniyet Genel Müdür Yardımcısı
kaynak: Çağın Polisi Dergisi