Devriye Polisinin Güncesi (5,6,7 ve 8)

[admin]

SUÇA İLİŞKİN DEVRİYE FAALİYETLERİ

PROBLEM(5)

“İŞLENMEKTE OLAN HIRSIZLIK”, suç yerine devriye birimleri sevkedilmiştir.

YORUM VE AÇIKLAMA

Bu suçun kentlerde en başta gelen suçlardan olduğu gözlenmektedir. Meskenden hırsızlıkların önlenmesi ve suç faillerinin yakalanması tüm polis örgütleri için büyük bir problem olmaya devam etmektedir. Bu nedenle, işlenmekte olan bir meskenden hırsızlık çağrısına karşılık verirken tüm polis memurları önceden belirlenmiş teknik ve usulleri bilmek zorundadırlar.

Sevk edilen tüm birimler olay yerine mümkün olduğunca en seri ve emniyetli şekilde ulaşmalıdırlar. Hızlı gidebilmek için acil kırmızı tepe lambasını ve sireni kullanmak gerekebilir ancak, hırsızları önceden uyarmayacak kadar yeterli bir mesafede, yani suç yerine varırken tepe lambası ve siren kapatılmalıdır. Mümkünse önce siren sonra da tepe lambası kapatılmalıdır. Çünkü, siren sesi tepe lambasının ışığından çok önce duyulur ve sanıkları uyarıcı olur. Olay yerine bir-iki sokak kala kırmızı tepe lambası kapatılmalı ve çevredeki aydınlatma yeterliyse tüm farlar söndürülmelidir. Araç olay yeri yakınına yaklaşmalı, çağrı yapılan yere birkaç bina ötede park edilmelidir. Araç telsizinin sesi düşük düzeye ayarlanmalı, motor stop ettirilmeli, kontak anahtarı üzerinden alınmalı, ses çıkarmaması için el freni çekilmemelidir. Araç kapıları çarpılmamalıdır. Gerçekte, araç kapılarını hiç kapatmamak akıllıca olur.

Suç yerine yaya olarak olduğunca çabuk yaklaşılmalı ve el lambası kullanılmamalıdır. İlk yaklaşan memur, önceden planlandığı üzere, binanın dört bir köşesinde mevzilenmelidir. İkinci memur ise, binanın dört tarafının görülebilmesi için çapraz köşede yer tutmalıdır. Olay yerine gelen diğer memurlar aynı yaklaşım usulünü kullanmalı ve kargaşaya veya kuşkulu kişilere karşı uyanık olmalıdırlar.

Şüphelilerin bina içinde olduğu kanısına varılırsa, memurların bina içine girmemesi, ancak, aşağıda verilen polis problemindeki usullerin izlenmesi önerilir.

Binanın içinin aranması gerekiyorsa dışarıya nöbetçiler bırakılmalıdır. Binaya girmezden önce, memurlar meydana gelebilecek tüm durumlar hakkında bilgi sahibi olmalıdırlar. Dikkatleri çok uyanık olmalı ve içeride birden çok kişinin olabileceği veya içerideki kişinin orada yasal olarak bulunuyor olabileceği hatırda tutulmalıdır. Görevliler arasında görerek tanımaya imkan verdiğinden, aramayı yalnızca resmi elbiseli memurlar yapmalıdır. Binaya girecek memurların sayısı binanın büyüklüğüne ve giriş-çıkış yerlerinin sayısına bağlı olacaktır. Kargaşalığa yol açmaması için polis amirince çok sayıda memur gönderilmemelidir.


Memurların birbirlerini çapraz ateş altına almamaları amacıyla iç arama için kesin bir plan formüle edilmelidir. Memur el fenerini vücudundan uzakta tutarak taşımalıdır. Silahın namlusu yere dönük olmalı, horozu kurulu olmamalı ve aniden çıkabilecek tehlikeden kaçınmak için tetik olunmalıdır.


Silah teşhirinden kaçınılmalı ve ancak, şüphelilerin memurların hayatını tehdit ve tehlikeye düşürecek kesin saldırı eyleminin görülmesi halinde silaha başvurulmalıdır. Memurlar, kendilerini veya meslektaşlarını korumak veya yakalamayı sağlamak için gerekli olduğu ölçüde bu şekilde bir eyleme girişmelidirler.



PROBLEM(6)

Sabahın 02.00’de, yalnız bir devriye memuru, etrafı boş bir binayı dışarıdan kontrol ederken, iki ya da daha fazla sayıda kişinin binanın penceresinden atlayarak kaçmaya çalıştıklarını görür. Araç tepesindeki projektörü şüphelilere çevirdiğinde, şüphelilerden birisi ateş eder ve diğerleriyle birlikte binanın içerisinde gözden kaybolurlar.


YORUM VE AÇIKLAMA

Görüldüklerinde hırsızların ateş etmesi her ne kadar sıradan değilse de, polislerin hırsızları bina içinde yakalaması o kadar sıradan rastlanan bir olaydır. Silahla ateş edilsin veya edilmesin, şüphelilerin silahlı ve tehlikeli oldukları varsayılarak, polisin kendisini korumak için aşağıdaki usulleri izlemesi gerekir.

Polis memuru hırsızları görür görmez aracının projektörünü ve farlarını binanın iki tarafını aydınlatacak şekilde binanın bir köşesine doğru çevirip park eder. Tepedeki spot lambasını pencerelere doğru çevirir ve aracın kırmızı ikaz tepe lambasını açar[ii]. Açıkça anlaşılacağı üzere, şüpheliler binanın iki taraftan gözetleme altında olduğuna inanarak bu iki taraftan binayı terk etmekten kaçınacaklardır. Kırmızı tepe-ikaz lambasının açık olması şüpheliler üzerinde psikolojik etki yaparak duraksamalarına ve cesaretlerinin kırılmasına yol açarak binayı hemen terk etmelerini engelleyecektir. Kırmızı tepe-ikaz lambası ayrıca yalnız polis memurunun çağrısı üzerine yardıma gelen diğer devriyelerin olay yerini kolayca bulmalarına da yardımcı olacaktır.

Yardım-destek isterken, devriye memuru acil atış pozisyonu şeklinde, binanın yerini, polis aracının binanın hangi köşesinde olduğunu ve kendisinin kesinkes nerede olduğunu bildirmelidir.Olay yerine varır varmaz binanın her tarafını doğru olarak kuşatabilmeleri için bu bilginin desteğe geleceklere bildirilmesi zorunludur.


Şimdi sıra devriye memurunun kontak anahtarını alarak binanın diğer iki yanını çevirmek üzere binanın karşı köşesine doğru acele olarak gitmesine gelmiştir. Şüphelilerin, memurun polis aracının içinde olduğuna ve şimdi memurun çevirdiği diğer iki yandan binayı terk etmeye girişeceklerine inanılmaktadır.


Memur el fenerini vücudundan kol uzaklığında ve silahını da atış pozisyonunda tutmalıdır. Hırsızlar memuru görürlerse, büyük olasılıkla oto farlarıyla el fenerince aydınlatılmış alana ateş edecekler ve memura isabet ettiremeyeceklerdir. Memur hırsızları gördüğünde, onlara kıpırdamamalarını emretmeli ve hırsızların ateş edeceklerini gösteren bir belirti varsa, memur da öldüresiye ateş etmelidir.. Kuşkusuz, böyle bir harekete gerek kalmayacağı umulur ancak, gerekiyorsa memurun öldüresiye ateş etmesine karşın şans eseri olarak sanıkların yalnızca yaralanması yeterli olabilir. Memur öldürmekten mümkün mertebe kaçınmalı fakat kendi hayatıyla da gereksiz kumar oynamamalıdır.


Olay yerine gelen ilk destek devriyesi, yalnız memurun kontrol altında tuttuğu iki tarafı tutmalı, sonradan gelenlerde diğer iki tarafı tutmalıdır. Yardıma giden tüm birimler, artık yaya olan ilk memurun bulunduğu noktaya ait ön bilgileri almış olmalıdırlar. Yeterli adam mevcutsa binanın her iki tarafına da ikişer memur görevlendirilmelidir. Bunlara ek olarak, tüm polis araçlarının binanın yanları ve çatısının iyi şekilde aydınlatılması için ışıldaklarını binaya yöneltmeleri gerekir. Şüpheliler ateş ettiklerinde ışıklara doğru ateş edeceklerinden memurların yine de ışıklardan uzakta durmaları icap eder.


Şüphelilerin bulundukları yer kesinkes bilinmediğinden memurlar binaya girmekten kaçınmalıdırlar, çünkü memurlar şüphelilere göre daha dezavantajlı durumda olacaklardır.

Polislerin başındaki amir, araç hoparlöründen veya seyyar hoparlörden şüphelilerin elleri başlarının üzerinde olarak dışarı çıkmalarını bildirmelidirler. Polisin emirlerine uyulmaması halinde göz yaşartıcı gaz kullanılması tavsiyeye şayandır.


Bütün sıralanan bu operasyon aşamaları, onların güvenliği esas önemli nokta olduğundan polislerin zarar görme olasılığını en aza indirir.



PROBLEM(7)

Ailesiyle birliket gece geç vakit sinemadan evine dönmekte olan izinli bir polis memuru, bir şahsın bir işyerine pencereden girmekte olduğunu görür.


YORUM VE AÇIKLAMA

Görevli olmayan memurların bu esnada bir suçun işlenmekte olduğunu görmeleri az rastlanır bir durum olmadığından izleyeceği yolu bilmesi önemlidir. Suçlular, böyle bir durumda polisin varlığını kolayca anlayamayacaklarından işlenmekte olan bir cürüm ile karşılaşma şeklindeki potansiyel tehlike üniformasız memurlar yönünden riski arttırır.

Bir polis memurunun gerçekte hiçbir zaman görevsiz olamayacağı hatırlanmalıdır. Her gün belirli saatler içinde çalışma yükümlülüğü olsa da görevi dışındaki saatlerde yasaları uygulama sorumluluğuna boş vermesini ettiği yemin engeller. Onun yasaları uygulama sorumluluğu her gün 24 saat kendisiyle birlikte olur. Yalnızca harekete geçme sorumluluğu değil ettiği yemin de bunu gerektirir.

Günün 24 saati boyunca süren sorumluluğu bakımından silahını daima yanında bulundurmalıdır. Tüm polis birimleri bunu zorunlu tutmalıdır.


Problemimizdeki yegane ayırt edici unsur, polis merkeziyle telsiz bağlantısının olmayışı ve beraberinde ailesinin bulunuşudur. Ailesinin güvenliği önce geldiğinden derhal harekete geçmemelidir. Masum ve özel bir yurttaşın zarar görmesindense soyguncunun kaçması çok daha iyidir.

Memur hiçbir şey olmamışçasına binayı geçerek emin bir mesafeye gidince arabasını durdurur(yaya ise durur) ve kendisi olay yeriyle göz temasını kaybetmeksizin eşine veya yanındakilerden birine, en yakın bir yerden polis merkezine telefon etmesini söyler. Bulunduğu ve bulunacağı yeri iyice bilen eşi veya yanındaki kişi ilgili bilgileri merkeze iletir. Yanındakilerin araç kullanabilmeleri halinde, telefon ettikten sonar oradan süratle uzaklaşmalarını ve oralarda dolaşmamalarını söyler.

Bunun ardından, memur, hırsızlığın yapıldığı yere doğru mümkün olduğunca yaklaşır ve muhtemel tüm bina çıkışlarını görebileceği bir yerde mevzilenir. Bulunduğu yer, yanındakilerce polis merkezine iletilen bilgilere uymalı ve olay yerine gelen polis devriyesi onu soyguncu sanmamalıdır.

Memur bunun ötesinde başkaca bir şeye kalkışmamalı ancak polis memurlarının olay yerine gelişini beklemelidir. Soyguncular kaçmaya kalkıştığında kuşkusuz yakalamaya çalışması gerekir. Böyle bir durumda, ağaç veya bina gibi bir engelin arkasında siper alarak kendisini korumalı, polis olduğunu söyleyerek sanığa teslim olmasını emretmelidir. Eğer şüpheli yakalamaya direnirse, memur yalnızca yakalama için yeterli olacak ölçüde zor kullanmalıdır.

Şüphelinin bir soyguncu olmayabileceği daima akılda tutulmalıdır. Anahtarını kaybetmiş, evde unutmuş bir mal sahibi de olabilir. Yine de, izlenecek en iyi yol en kötü ihtimali düşünmek ve sonra da memurun şüphelinin güvenliğini sağlayacak prosedürü izlemektir.

PROBLEM(8)

Bir bayan Polisi arayarak, kendileri tatilde olan komşularının evinden birilerinin eşya çıkarıp bir kamyona yüklemekte olduklarını bildirir.

YORUM VE AÇIKLAMA

Evden eşyaların çıkarılışının makul ve yasal bir açıklaması olabilir. Örneğin, birileri tatildeyken evdeki eşyalarını onartabilir veya temizletebilir. Evlerini tamir veya boyatmak için eşyalarını geçici olarak evden çıkartmış olabilirler. Böyle şeyleri kendileri tatildeyken yaptırıp eve döndüklerinde günlük yaşamlarının aksamamasını istemiş olabilirler.


Diğer yandan, sahipleri evde yokken bunu fırsat bilen hırsızların ava çıkmış olmaları da çokça rastlanan bir durumdur. Kapıda birikmiş mektuplar, gazeteler vs. gibi bir çok şeyler evde kimselerin olmadığının belirtilerinden bir kaçıdır.

Çağrıya karşılık verirken, polis her iki ihtimali de göz önünde tutmalıdır. Yine de, akla gelecek ilk varsayım soyguncuların işbaşında olduğudur. Diğer polis prosedürleri bu ihtimal düşünüldükten sonra uygulanmalıdır. İhbarda bulunanın adı ve adresine ek olarak, girilen evin kesin adresi ve malların yüklendiği kamyonun yeri, plaka numarası, tanımlanmasına yarayabilecek özellikleri, duruş istikameti kesin bir şekilde öğrenilmelidir. Bunu ardından, ihbarcıya, devriye memurları gelip kendisiyle temas kuruncaya kadar evinde kalması bildirilmelidir.

Polis telsiz merkezindeki dispaçer (görevlendirme-sevk memuru) olay yerine en az 4 memur sevk etmelidir. Ekip amiri ve 1 memur evin önünü kalan 2 memur da evin arka çıkışlarını tutmalıdır. Dispaçer, memurlara evin kesin yerini ve aracın tanımını iletmelidir. Tüm memurlar doğruca olay yerine gitmeli, mümkün olduğunca sessiz şekilde yerlerini almalı ve şüphelilerce fark edilmeyecek bir yere otolarını park etmelidirler.

Evin ön tarafını tutan memurlar kendilerini olduğunca gizleyerek kamyona yanaşmalıdırlar. Şüphelilerin binayı terk etme ihtimaline karşı, bina çıkışları gözlem altında tutulmalıdır. Mümkünse kamyonun kontak anahtarı üzerinden alınmalıdır. Bunun ardından, tüm memurlar gizlenmeli ve şüphelilerin ortaya çıkması beklenmelidir. Şüpheliler kendilerini gösterdiklerinde, her iki memur gizlendikleri yerden yüksek sesle ve anlaşılır şekilde polis olduklarını söylemelidir.Şüphelilere, nerede olduklarını görmek ve oldukları yerde kalmalarını sağlamak için ellerini başlarının üzerine koymaları istenmelidir. Memurlar dikkatlice yaklaşmalı ve ani hareketlere veya silah çekmelere karşı şahısları izlemeli ve tetikte olmalıdırlar. Bundan sonra, memurlar kimlik sormalı ve açıklama istemelidirler. Adamların yasal bir iş yapıyor olması halinde, memurlar özür dilemelidirler. Eğer kişiler gerçekten bir hırsızlık yapmaktaysalar, üstleri aranmalı ve polis yönetimince belirtilen usul çerçevesinde merkeze götürülmelidir. Bu durumda, çalınan eşyalar ve kamyona suç kanıtları olarak el konulmalıdır. Nihayet, ayrıntılı bir hırsızlık olay raporu düzenlenerek amire sunulmalıdır.

____________
*Vern L. Folley, Ed.D., Police Patrol Techniques and Tactics, Urban Development Instituıte, Harrisburg Area Community College, Harrisburg, Pennsylvania, 1999.
Buglary: Kapı ve pencereyi vs. zorla açarak veya anahtar vs uydurarak yapılan nitelikli ve asayişe 1. dereceden etkili bir hırsızlık türü olarak tanımlanmaktadır.(Ç.N.-Çevirenin Notu)
[ii] Polis araçlarında yanıp sönen kırmızı-mavi ikaz-tepe lambalarından başka içeriden kumandayla istenilen yöne çevrilenbir ışıldak ve aydınlatma lambası(projector) da olmalıdır. Terörle mücadele birmlerimizin araçları hariç diğer araçlarımızda bu system yoktur. (Ç.N.)


Çeviren: Em.Em.Md. Mustafa Özgen
kaynak: Çağın Polisi Dergisi